Uprawa borówki amerykańskiej
Obecnie bardzo popularna borówka amerykańska jest stosunkowo łatwą rośliną w uprawie, jeśli tylko znamy jej podstawowe wymagania. Często zastanawiamy się, dlaczego nasze krzewy nie owocują, bądź też brązowieją w porze wegetacji. Łatwo wtedy wystawić krzywdzącą opinię sprzedawcy, od którego zakupiliśmy sadzonki. W tym artykule omówimy podstawowe zasady, którymi warto się kierować podczas wyboru, sadzenia oraz pielęgnacji borówek. Czas poświęcony na przyswojenie tych kilku wartościowych informacji z pewnością zwróci się w formie duzych i zdrowych owoców na naszych krzewach :)
1. Kupujemy sadzonki
W uprawie borówki duże znaczenie ma zakup roślin. Kupujmy rośliny zdrowe, bez objawów chorobowych na liściach czy pędach, bez groźnych chorób wirusowych. Najkorzystniej jest zakupić rośliny większe (3-letnie lub starsze), z silnym systemem korzeniowym. Możemy również wybrać młodsze sadzonki, które są tańsze, ale w okres owocowania wejdą o rok później i wymagają lepszej pielęgnacji po posadzeniu. Na rynku można spotkać również rośliny pochodzące z rozmnażania in vitro. Są to najtańsze rośliny, ale ze względu na konieczność bardzo dobrej opieki podczas uprawy, czynność tą należy pozostawić specjalistom. Rośliny kupujmy już ukorzenione w pojemnikach – mamy niemal 100% pewności, że się przyjmą i zaowocują. Sadzonki borówki amerykańskiej dostępne są w wielu odmianach w naszym sklepie internetowym.
2. Jakie stanowisko wybrać?
Sadząc nasze borówki często nie zdajemy sobie sprawy z tego, jaką wielkość osiągną rośliny. Są to krzewy wieloletnie, dorastające nawet do 2,5 m wysokosci. Owocują kilkanaście, a niekiedy kilkadziesiąt lat, dlatego wybór stanowiska jest ważny. Planując rozstaw krzewów na działce, powinniśmy uwzględnić minimum 1 m odległości między nimi (zalecamy odstęp 1,5 m). Odległości pomiędzy rzędami powinny wynosić 2,5-3 m. Przyjmując rozstawę 1×3 m na 1 hektar posadzimy około 3000 roślin.
Do uprawy borówki należy wybierać stanowisko dobrze nasłonecznione – zależy nam przecież na dorodnych i smacznych owocach. Nie powinniśmy sadzić krzewów w pobliżu dużych drzew liściastych, iglastych czy owocowych, ponieważ będą nasze borówki zacieniać oraz konkurować o wodę i składniki pokarmowe. Nie sadźmy borówek w zastoiskach mrozowych (kotliny, zagłębienia terenu) i miejscach gdzie spływa zimne powietrze, które może wiosną uszkadzać kwiaty, czy nawet powodować wymarzanie całych krzewów. Unikajmy miejsc zbyt podmokłych, gdzie nawet na krótko utrzymuje się woda. Stagnująca woda pojawia się najczęściej wiosną gdy mamy nadmiar wody z topniejącego śniegu. Brak odpływu powoduje, że woda utrzymuje się na powierzchni. Korzenie roślin rosnących w takich warunkach zaczynają gnić, a skutkiem jest obumieranie całych połaci plantacji.
3. Przygotowanie gleby
Znając wymagania świetlne i glebowe borówek, możemy przystąpić do przygotowania gleby. Rok wcześniej należy pole pod borówkę zaorać, zniszczywszy uprzednio chwasty trwałe. Do tego celu najlepiej nadają się herbicydy zawierające glifosat. Jeżeli dysponujemy terenem podmokłym, staramy się odprowadzić nadmiar wody. W przypadku gdy teren jest podmokły i nie ma możliwości odprowadzenia wody lub gleba jest za ciężka, możemy sadzić rośliny na zagonach podwyższonych nawet o 30 cm.
Kolejną czynnością jest sprawdzenie pH gleby. Odpowiedni dla borówek odczyn powinien mieścić się w przedziale pH 3,5-5,0. Po oznaczeniu odczynu – jeżeli jest on wyższy od zalecanego powinniśmy glebę dokwasić. Można to zrobić na dwa sposoby:
- pierwszy sposób polega na wykopaniu dołu o średnicy do 1 m i głębokości 50 cm. Dół należy wyłożyć folią, w której na dnie wykonujemy kilka otworów tak, aby nadmiar wody mógł swobodnie odpływać. Dół uzupełniamy kwaśnym torfem lub mieszaniną torfu i przekompostowanych trocin. Całość obficie podlewamy. W tak przygotowane miejsce sadzimy krzewy borówek. Opisana metoda dość dobrze zabezpiecza kwaśny torf przed niekorzystnym podniesieniem się odczynu, ale jest pracochłonna. Wadą jest przesychanie gleby w okresach suszy (konieczność podlewania) lub zbytnie namakanie w okresach o dużej ilości opadów. Wskazane jest mulczowanie powierzchni gleby korą lub trocinami. Tą metodę polecamy dla osób, które na własne potrzeby uprawiają kilka lub kilkanaście roślin.
- drugi sposób dokwaszania gleby to siarkowanie. Stosować możemy siarkę pylistą lub siarkę w postaci preparatu o nazwie Wigor S (90% siarki i 10 % bentonitu). Siarkowanie najlepiej wykonywać z rocznym wyprzedzeniem, najlepiej jesienią przed opadami deszczu. Przyjmuje się że aby na glebach lekkich obniżyć pH o jeden stopień potrzeba 10 kg siarki na 1 ar, a na glebach ciężkich około 20 kg. Po zastosowaniu siarki glebę należy wymieszać przy pomocy wideł amerykańskich, a na większych powierzchniach glebogryzarką. W następnym roku należy ponownie sprawdzić odczyn gleby.
Do uprawy borówek najlepiej nadają się torfowiska kwaśne o niezbyt wysokim poziomie wód gruntowych, jak również lekkie, dostatecznie kwaśne, przewiewne i wilgotne gleby o odpowiednim poziomie próchnicy. Przyjmuje się, że zawartość próchnicy w glebie powinna wynosić 7-10%. Gleby piaszczyste również możemy wykorzystać pod warunkiem, że wzbogacimy je w próchnicę. Aby zwiększyć poziom próchnicy w glebie zaleca się rozsypanie rok wcześniej, a następnie przyoranie torfu, kilkuletnich trocin lub kory drzew iglastych. Jeżeli ziemia jest zbyt ciężka i zwięzła powinniśmy posadzić rośliny na zagonach podwyższonych.
4. TERMIN SADZENIA
Rośliny uprawiane w doniczkach możemy sadzić praktycznie przez cały sezon, gdy tylko ziemia nie jest zamarznięta. Jednak najlepszą porą na sadzenie krzewów borówki jest wiosna oraz jesień. Wilgotna ziemia, brak upałów, jak również większa ilość opadów powodują, że ziemia lepiej przylega do korzeni. Rośliny przy ciepłej pogodzie jeszcze jesienią zaczną się ukorzeniać. Proces ukorzeniania trwał będzie również wiosną przed rozwojem liści. Posadzone jesienią borówki powinno się zabezpieczyć zasypując dolną część (około 10 cm) trocinami, korą torfem lub ziemią. Pierwszą czynnością jaką powinniśmy wykonać przystępując do sadzenia roślin jest wytyczenie rzędów. Najlepszym kierunkiem jest układ północ-południe. Borówki są wtedy równomiernie doświetlone. Jeżeli dysponujemy terenem na którym występuje duże nachylenie, powinniśmy posadzić prostopadle do nachylenia.
5. ŚCIÓŁKOWANIE (MULCZOWANIE) GLEBY
Ściółkowanie bardzo korzystnie wpływa na wzrost i owocowanie borówek. Ściółka ogranicza parowanie wody z gleby, tłumi rozwój chwastów, utrzymuje korzystne pH, zimą chroni korzenie przed przemarzaniem, a rozkładając się, wzbogaca glebę w próchnicę. Możemy ściółkować trocinami drzew iglastych lub korą sosnową.
6. NAWADNIANIE
Jeżeli chcemy aby nasze borówki dobrze rosły i owocowały musimy zapewnić im dostateczną ilość wody. Z racji tego, że krzewy mają płytki system korzeniowy, dość szybko reagują na przesuszenie. Największe zapotrzebowanie na wodę występuje w okresie zawiązywania i wzrostu owoców. Najlepszym systemem nawadniania jest system kropelkowy, dzięki któremu możemy dostarczyć wodę punktowo pod każdą roślinę. Nawadnianie kropelkowe umożliwia również fertygację, czyli dostarczanie roślinom nawozów w formie płynnej podczas nawadniania. Nie zawsze mamy dostęp do wody, która nie będzie podnosiła odczynu gleby, jednakże nawożenie borówek siarczanami amonu i potasu powinno neutralizować jony wapnia zawarte w wodzie. Jeżeli jednak odczyn gleby pomimo stosowania siarczanów podnosi się, możemy dokwaszać wodę nawozem Insol pH.